• Medische kosten. Ik heb recht op medische zorgen. De kleine risico’s (doktersbezoek, tandverzorging, enz.) zijn in principe tot 75% gedekt.
• Invaliditeit en arbeidsongeschiktheid. Als ik ziek ben of ik heb een ongeluk gehad dat me niet toelaat mijn zaak te runnen gedurende een periode van acht opeenvolgende dagen (goedgekeurd door mijn ziekenfonds), dan heb ik recht op een vergoeding van € 41 tot € 67 per dag (afhankelijk van mijn situatie). Deze vergoeding krijg ik vanaf de eerste dag van arbeidsongeschiktheid. Een wachttijd van zes maanden wordt toegepast voor startende ondernemers.

Een goede gewoonte om te hebben: vanaf de eerste ziektedag ga ik bij een dokter langs om een arbeidsongeschiktheidsattest te krijgen aangezien de periode van acht dagen start op de datum die op het attest vermeld staat. Indien de arbeidsongeschiktheid langer duurt, vraag ik een gelijkstelling wegens ziekte zodat ik geen sociale bijdragen moet betalen maar toch van mijn rechten blijf genieten.

• Gezinsbijslag. Als ik één of meer kinderen heb, heb ik recht op kinderbijslag, op een geboortepremie en op een adoptiepremie (indien van toepassing). Er bestaan zowel openbare (meer info op famifed.be) als particuliere kinderbijslagfondsen (zoals Parentia).
• Zwangerschapsverlof. Ik heb recht op moederschapsrust gedurende 12 weken waarvan 3 weken verplicht. De zwangerschapsuitkering bedraagt € 830,67 per week voor de eerste 4 weken en vervolgens € 759,76 per week. Ik ben vrijgesteld van het betalen van mijn sociale bijdragen tijdens het eerste trimester na mijn bevalling.
• Vaderschapsverlof of geboorteverlof. Als ik vader of co-ouder word heb ik recht op 20 dagen verlof. Die moet ik nemen binnen de 4 maanden die volgen op de bevalling. Ik kan volledige dagen of halve dagen opnemen. De uitkering bedraagt € 96,60 per verlofdag (€ 1 932 in totaal).
• Pleegouderschapsverlof. Als ik een minderjarig kind in mijn gezin opvang gedurende minstens 6 maanden, heb ik recht op maximum 9 weken verlof en krijg ik in die periode een wekelijkse uitkering van het ziekenfonds.
• Overbruggingsrecht. Als ik in een moeilijke situatie zit en tijdelijk of blijvend mijn zaak moet sluiten (faillissement, onderbreking of gedwongen stopzetting), heb ik recht op een uitkering gedurende maximum 12 maanden en de recht op 4 kwartalen behoud van sociale rechten. Meer informatie hier.
• Wettelijk pensioen.
• Mantelzorg. Als ik tijd besteed aan de verzorging van een naaste die palliatieve zorg nodig heeft of die een handicap heeft, dan krijg ik een mantelzorguitkering.

Een goede gewoonte om te hebben: om van mijn sociale rechten te genieten moet ik mijn sociale bijdragen op tijd betalen. Doe ik dat niet, dan riskeer ik boetes of toeslagen te moeten betalen of zelfs mijn recht op sociale bescherming te verliezen! Als ik moeilijkheden heb om mijn sociale bijdragen te betalen informeer ik mijn sociale verzekeringsfonds die samen met mij oplossingen zal zoeken.

Er bestaan verschillende aanvullende verzekeringen om me als zelfstandige extra te beschermen. De betaalde premies leveren fiscale voordelen op, telkens afhankelijk van de gekozen verzekering.

• De verzekering gewaarborgd inkomen geeft me een aanvullend inkomen bij invaliditeit of arbeidsongeschiktheid. Ik krijg bovenop de uitkering van mijn ziekenfonds maandelijks een vervangingsinkomen. De kost van deze verzekering is afhankelijk van mijn situatie en de gewenste opties.
• Het aanvullend pensioen vult mijn wettelijk pensioen aan. Er bestaan verschillende formules:
• Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ), een pensioenspaarplan waarbij ik elk jaar een bedrag opzij zet voor mijn pensioen.
• Pensioenovereenkomst voor Zelfstandigen (POZ) voor zelfstandigen zonder vennootschap, nl. eenmanszaken, vrije beroepen, zelfstandigen helpers en meewerkende echtgenoten.
• Individuele Pensioentoezegging (IPT) voor zaakvoerders.
• Pensioensparen (het klassieke aanvullende pensioen).
• De hospitalisatieverzekering om de kostendekking aan te vullen in geval van ziekenhuisopname.

Meer weten

Er bestaan ook andere aanvullende verzekeringen. Om meer informatie te krijgen richt ik me tot mijn sociale verzekeringsfonds (zoals Partena Professional of Securex) om advies te krijgen.